Kees Douma van Risicobeheersing

In de serie ‘Dit doe ik! brengen we het werk van onze collega’s in beeld. Vandaag: Kees Douma, Specialist Industriële Veiligheid. Net als andere collega’s en samen met inspectiepartners van de Regionale Uitvoeringsdienst, Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid en soms Rijkswaterstaat voert hij jaarlijks inspecties uit bij BRZO-bedrijven. Dit zijn bedrijven die werken met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen en/of deze in opslag hebben en die vallen onder de werking van het Besluit risico's zware ongevallen. Of, zoals Kees zegt: dit zijn bedrijven waar als er iets gebeurt, dit eng is voor de buren. In Zeeland zijn dit er circa 25.

Veiligheidssysteem

“Op dit moment ben ik bezig met het voorbereiden van de volgende inspectie. Tijdens een inspectie bekijken we of een bedrijf alle noodzakelijke maatregelen ter voorkoming van een zwaar ongeval heeft getroffen. En of het ervoor zorgt dat er niks ernstigs gebeurt als er toch iets fout gaat. Daarvoor hebben deze bedrijven een veiligheidsbeheerssysteem en dat controleren wij. Het veiligheidsbeheerssysteem van een bedrijf bestaat uit zeven onderdelen, van personeel & organisatie tot controle en analyse van het veiligheidsbeheerssysteem. In een cyclus van vijf jaar inspecteer je al die onderdelen bij een bedrijf een keer uitgebreid.

Voorbereiding inspectie

Ter voorbereiding op een inspectie komen alle diensten bij elkaar. Dan kijken we terug op:

• wat we al hebben gedaan

• welke punten we willen inspecteren
• stellen we een lijst op van documenten die we opvragen
• die doornemen in een review
• Stellen we een audittrail op (een gericht interview-/inspectieplan op de verschillende onderwerpen die we hebben gekozen)

Verdelen werkzaamheden

Vervolgens verdelen we de werkzaamheden, aansluitend bij je kennis, affiniteit en de dienst waarbij je werkt. Afhankelijk van de grootte van een bedrijf neemt een inspectie 1 tot 4 dagen in beslag. Tijdens de plantinspectie lopen we rond en zagen het hele bedrijf door tijdens interviews. De grote inspecties zijn aangekondigd, want dan kom je toch met een hele ploeg een aantal dagen langs bij een bedrijf. Daarnaast gaan we ook wel eens onaangekondigd langs. Een heel groot verschil zie je dan niet. Bij de aangekondigde inspecties is alles nog eens netjes aangeveegd. In Zeeland hebben de meeste bedrijven het gelukkig wel netjes voor elkaar.

‘close-out’

Na de inspectie zelf stellen we gezamenlijk het rapport op en hebben we een ‘close-out’ bij het bedrijf, waarin we de bevindingen doorspreken. Als we tevreden zijn, zetten we er een punt achter, gaan we door naar de volgende en komen we een jaar later terug. Als er zaken niet kloppen, krijgt het bedrijf óf de ruimte om dingen te herstellen, óf een boete of dwangsom en in een uiterste geval kunnen we een bedrijf stilleggen. Dit laatste heb ik één keer meegemaakt; bij een bedrijf moest na een incident eerst worden aangetoond dat de installatie nog veilig was.

Zenuwachtig

Bedrijven zeggen altijd wel dat het goed is dat we langskomen omdat we toch met andere ogen kijken naar de veiligheid. Maar je hoort ook dat ze zich wel zenuwachtig maken voor we langskomen.

‘de wal opgekomen’

Na een opleiding aan de Zeevaartschool heeft Kees een aantal jaren gevaren bij Shell tankers als scheepswerktuigkundige / stuurman, op grote tankers de hele wereld rond. Daarna is hij ‘de wal opgekomen’, studeerde hij chemische technologie en in de loop van de jaren allerlei studies gedaan. “Ik heb verschillende fabrieken in Zeeland helpen opstarten, of naar Zeeland gehaald, de kunst afgekeken in Duitsland en Amerika, procesoperators opgeleid, projecten gedaan om de productie te verbeteren… Dat was een leuke tijd. Werken bij VRZ bevalt hartstikke goed, het is echt leuk. Ik ben voor mijn werk veel op pad, werk zelfstandig, het is heel afwisselend, en ik kom bij veel bedrijven over de vloer. Soms ook bij bedrijven waar ik ooit zelf heb gewerkt en nu zit ik aan de andere kant van de tafel. We hebben een heel leuk team, waarmee het goed samenwerken is. We zijn open naar elkaar, er is een goede werksfeer.

Werkgroepen

Binnen VRZ komen we regelmatig in overleg bijeen met collega’s van Operationele Voorbereiding, Externe Veiligheid, Planvorming, Vakbekwaamheid en MTL. Dan wisselen we uit wat we tegen zijn gekomen bij de inspecties, wat er speelt bij die bedrijven, of welke afspraken er zijn gemaakt. Wat interessant kan zijn voor het werk van collega’s van die andere afdelingen. Daarnaast nemen we deel aan diverse landelijke en regionale werkgroepen, netwerken en adviesorganen, zoals het Landelijk Bedrijfsbrandweeroverleg en een landelijke werkgroep Incidentenonderzoek. Als zich ergens een incident heeft voorgedaan, gaan we op incidentonderzoek met de Regionale Uitvoeringsdienst Zeeland en de Arbeidsinspectie om te kijken hoe het, ondanks het veiligheidsbeheerssysteem, toch mis is gegaan.

‘Boem!’

Ik heb eigenlijk wel de meest interessante baan binnen VRZ. Iedere avond als het niet ‘boem!’ heeft gedaan bij een van de bedrijven in Zeeland, hebben we het toch weer goed gedaan. Hoewel dat voor het begrip vanuit de politiek misschien wel eens goed zou zijn.