Wat een uniform met mensen doet

Rudie de Regt is Milieuambtenaar bij de gemeente Goes. Door de stad Goes rijden dagelijks treinen met gevaarlijke stoffen. En ineens is daar een school die wil gaan uitbreiden richting het spoor. Je zou denken: niet doen. Waarom de nieuwbouw er toch komt, lees je in dit tweeluik: Hoe we bouwen in de buurt van risico's. Tonia Nagtegaal, Specialist Externe Veiligheid bij VRZ ging eerder ook al in op de samenwerking. 

Bestemmingsplannen zijn saai, denken we. Want lijken die niet allemaal op elkaar? Milieubeleidsambtenaar Rudie de Regt vertelt een heel ander verhaal. Hij ziet geen stapel papier die nodig is om te bouwen, maar mensen. Die willen snel iets uit de grond stampen. Of hun droom neerzetten.

De milieubeleidsambtenaar bekijkt of een plan kans van slagen heeft. En of een ontwikkeling veilig is. Hoe werkt zoiets precies? Volgens Rudie de Regt begint het met een objectieve blik. Verder zorg je dat alle partijen samenkomen. Om risico's te tackelen, is het advies van een specialist op het gebied van 'externe veiligheid' vaak heel nuttig.

Wat dacht u toen het Hoornbeeck College kwam met het idee om drie woningen achter de school op te kopen?

'Je eerste gedachte is: ze willen híer een school bouwen en dáár ligt het spoor, kan dat? Het is met dit plan nooit kantje boord geweest, maar het was wel een uitdaging om het gebouw zo veilig mogelijk te maken.'

En gaat dat lukken?

'De school heeft heel netjes de discussie gevoerd over wat ze wel en niet willen doen. En een overeenkomst getekend. Zo staat er straks een gebouw wat een mooie uitstraling heeft, maar ook met het oog op veiligheid is gebouwd. Dat zie je niet heel vaak.'

Ik snap dat u trots bent, maar wat heeft bijgedragen aan dit succes?

'Bij het Hoornbeeck College stonden alle partijen positief in het proces. Zo'n ontwikkeling bij het spoor, daar moeten we vroeg naar kijken. Dan kun je zo'n plan nog kneden. Omdat de schooldirecteur zo vroeg aanklopte, konden wij gelijk de veiligheidsregio bellen.'

Waarom een extern specialist erbij halen, jullie kennen toch ook de gevaren van het spoor?

'Wij moeten de veiligheidsregio vragen om advies. Dat is een wettelijke taak. Daarnaast kiest Goes voor een integrale benadering van ruimtelijke- of bestemmingsplannen. Dat betekent gelijk een expert van de veiligheidsregio erbij. Kijk, je kan alles veilig maken. Maar wat kost het? Die kosten-batenanalyse moeten we in alle redelijkheid voeren. Dat is ook iets waar de VRZ goed in is. Soms komen ze met een maatregel en zeggen ze er meteen bij: wij weten dat dit niet haalbaar is. En dan kun je met elkaar brainstormen over hoe het dan wel moet.'

Wat kon Tonia Nagtegaal voor u doen?

'De veiligheidsregio brengt een bepaalde autoriteit mee. Naar een brandweerman of -vrouw in uniform wordt altijd geluisterd. Als Tonia in uniform komt, accepteert een derde partij méér. Dat zie je gebeuren. Zij zijn echt de specialisten op het gebied van veiligheid. Als milieubeleidsambtenaar kan je niet leunen op diepgaande kennis. Ik mag eenderde van mijn tijd besteden aan externe veiligheid, de rest gaat op aan geluid en luchtkwaliteit. Goed geïnformeerd zijn, daar helpt Tonia mij mee. Zij duikt ergens in en komt met praktische oplossingen.'

Zit daar weleens iets bij wat indruk maakt?

'Oplossingsgericht denken. Dan komt Tonia bijvoorbeeld met iets heel simpels wat gratis is: een bedrijfshulpverleningsplan optimaliseren.'

Maar dat is zo simpel, zoiets kan iedereen verzinnen..

'Bewustwording is toch een dingetje: weten wat er kan gebeuren op het spoor. Mensen zien de trein naar Vlissingen maar er komt zoveel meer langs. We hebben onlangs samen met het COA het BHV-plan voor het asielzoekerscentrum afgestemd op een calamiteit op het spoor. Standaard zegt zo'n plan dat je bij alarm naar buiten moet. Maar komt er iets giftigs op je af, dan moet je niet buiten gaan staan. Want dan ben je dood. Dat zijn waardevolle adviezen.'

Wat zou er eigenlijk gebeuren als het vragen om advies geen wettelijke taak was?

'Dan moet de gemeente een marktpartij inhuren of wordt veiligheid een ondergeschoven kindje. Na de cafébrand in Volendam en de vuurwerkramp in Enschede is externe veiligheid een wegingsfactor geworden in een proces. Vroeger werd wetgeving altijd zo weggeschreven dat het paste. Nu wordt echt het belang van veiligheid ingezien. Niemand wil een tweede Enschede of Volendam.'